Nadwrażliwość słuchowa (tzw. hiperreaktywność słuchowa) to zaburzenie przetwarzania bodźców dźwiękowych, w którym mózg dziecka (lub osoby dorosłej) zbyt intensywnie reaguje na dźwięki, które dla innych są neutralne lub niezauważalne. Nie wynika to z problemów ze słuchem jako narządem, lecz z tego, jak dźwięki są przetwarzane w układzie nerwowym.
Objawy nadwrażliwości słuchowej
Dziecko (lub dorosły) z nadwrażliwością słuchową może:
- zakrywać uszy przy codziennych dźwiękach (np. odkurzacz, suszarka, płacz dziecka, dzwonek),
- reagować lękiem, niepokojem lub agresją na hałas,
- unikać zatłoczonych miejsc, przedszkola, szkoły, sklepów,
- łatwo się rozpraszać, mieć trudności ze skupieniem uwagi,
- być nadpobudliwe lub wycofane w sytuacjach społecznych,
- mieć trudności z rozumieniem poleceń w hałaśliwym otoczeniu,
- źle znosić niespodziewane dźwięki – np. klaśnięcie, stukanie.
Nadwrażliwość słuchowa bardzo często współwystępuje z zaburzeniami integracji sensorycznej, ADHD, spektrum autyzmu, zaburzeniami lękowymi, traumą i trudnościami w uczeniu się.
Jak diagnozować nadwrażliwość słuchową?
Aby skutecznie pomóc, konieczna jest profesjonalna diagnoza:
✅ Diagnoza integracji sensorycznej (SI)
To kompleksowa ocena funkcjonowania dziecka w zakresie przetwarzania bodźców zmysłowych (w tym słuchowych). Terapeuta ocenia, czy nadwrażliwość dźwiękowa wynika z zaburzeń przetwarzania sensorycznego oraz w jakim stopniu wpływa na codzienne funkcjonowanie dziecka.
✅ Wywiad neurologopedyczny lub audiologiczny
Pomaga wykluczyć problemy z narządem słuchu oraz ocenić sposób przetwarzania informacji dźwiękowych przez mózg (tzw. centralne przetwarzanie słuchowe).
Skuteczne formy terapii
Terapia integracji sensorycznej (SI)
To indywidualna terapia prowadzona przez certyfikowanego terapeutę SI, która pomaga „oswoić” nadmierną reaktywność na bodźce i poprawić zdolność do ich przetwarzania. Dziecko w bezpiecznym środowisku podejmuje aktywności, które:
- regulują pracę układu nerwowego,
- zwiększają tolerancję na dźwięki,
- poprawiają koncentrację i poczucie bezpieczeństwa,
- zmniejszają napięcie i reakcje obronne.
Dla kogo?
Dzieci z nadwrażliwością słuchową, trudnościami w skupieniu, emocjonalną niestabilnością, spektrum autyzmu, ADHD.
Trening Safe & Sound Protocol (SSP) – trening słuchowy oparty na teorii poliwagalnej
To nowoczesna, naukowo potwierdzona metoda wspierająca układ nerwowy w lepszym radzeniu sobie ze stresem i nadwrażliwością. SSP polega na słuchaniu specjalnie przetworzonej muzyki, która stopniowo „uczy” mózg reagować spokojniej na dźwięki z otoczenia.
Jak działa?
- stymuluje nerw błędny i układ przywspółczulny,
- obniża poziom lęku i napięcia,
- poprawia tolerancję na dźwięki,
- wspiera komunikację społeczną, mowę i zdolność słuchania.
Dla kogo?
Dla dzieci i dorosłych z nadwrażliwością słuchową, lękami, trudnościami w kontaktach społecznych, spektrum autyzmu, jąkaniem, mutyzmem wybiórczym, zaburzeniami emocjonalnymi, ADHD.
Jakie efekty można osiągnąć?
Zarówno terapia SI, jak i SSP mają komplementarne działanie – wzajemnie się uzupełniają i wzmacniają efekty. Możliwe rezultaty:
- poprawa tolerancji na codzienne dźwięki,
- większy spokój i poczucie bezpieczeństwa w nowych miejscach,
- lepsza koncentracja i uwaga w szkole/przedszkolu,
- mniej reakcji obronnych (płaczu, złości, wycofania),
- poprawa relacji z otoczeniem i mowy u dzieci z opóźnieniami rozwojowymi.
Co dalej?
Jeśli rozpoznajesz opisane objawy u swojego dziecka lub u siebie – warto zacząć od diagnozy integracji sensorycznej i konsultacji ze specjalistą. Im wcześniej podejmiemy działania, tym łatwiej osiągnąć trwałe efekty.
Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej lub umówić pierwszą wizytę.
Twoje dziecko zasługuje na komfort w świecie pełnym dźwięków.
Więcej o treningu Safe and Sound Protocol
Więcej o terapii integracji sensorycznej